سه سند از مبارزات آیت‌الله محمد مومن

به بهانه سالگرد رحلت آیت الله محمد مومن، در ادامه سه سند از فعالیت های مبارزاتی ایشان در دوران نهضت اسلامی از نظر می گذرد.

سند نخست، متن تلگراف جمعی از اساتید و مدرسین حوزه علمیه قم خطاب به امام خمینی در پی رحلت آیت الله حکیم است. سند دوم، گزارش ساواک قم از جلسه مبارزاتی گروهی از روحانیون در منزل آیت الله مومن است و سند سوم صورتجلسه کمیسیون امنیت قم در سال 1353، مبنی بر تبعید گروهی از روحانیون مبارز است که در بین اسامی این روحانیون، نام آیت الله محمد مومن نیز دیده می  شود.

سند اول: متن تلگراف اساتید و مدرسین حوزه علمیه قم بزعیم و مرجع عالیقدر آیه‌اله العظمی خمینی مدظله العالی

متن سند:

بسمه‌تعالی محضر مبارک حضرت آیت‌اله العظمی مرجع بزرگ شیعه آقای خمینی متع الله المسلمین به ‌طول بقائه

رحلت حضرت آیت‌ الله العظمی آقای سید محسن حکیم قدس سره‌الشریف موجب تأسف عمیق قاطبه مسلمین خصوصاً جامعه روحانیت گردید. حوزه علمیه قم این فاجعه عظیم را به ساحت مقدس حضرت بقیه‌الله امام زمان عجل الله تعالی فرجه الشریف و محضر آن مرجع عظیم‌الشأن تسلیت می‌گوید. عظمت اسلام و مسلمین و ترقی روز افزون جامعه روحانیت و حوزه‌های علمیه را در ظل توجهات امام زمان و رهبری ارزنده حضرت مستطاب عالی از پیشگاه خداوند قادر خواستار است.

 

 

محمد حسین مسجد جامعی، ربانی شیرازی، حسینعلی منتظری، صادق خلخالی، عبدالعظیم محصلی، محسن حرم پناهی، حسین نوری، علی مشکینی اردبیلی، ابوالفضل نجفی خوانساری، ناصر مکارم شیرازی، ابوالقاسم خزعلی، احمد جنتی، سیدعباس ابوترابی، علی حیدری، مرتضی بنی فضل، احمد دانش، محمد مؤمن، محمدمهدی ربانی، محمدعلی گرامی، مرتضی مقتدائی، حسین مظاهری، هاشم تقدیری، محمد ابطحی، محمد موحدی، حسن طاهری، محمد محمدی، محمدعلی احمدی، یعقوب موسوی زنجانی، عباس محفوظی، صالحی نجف‌آبادی، ابراهیم امینی، رضا توسلی، یوسف صانعی، یحیی انصاری، شیخ محمد واصف، حسین شب‌زنده‌دار ، حسین تربیت، اسماعیل عابدی، حسین سدادی، محمد شاه‌آبادی، محمدعلی فیض، علی قدوسی، جلال گلپایگانی، علی‌اکبر مسعودی، محمدتقی مصباح یزدی، سیدمهدی شریفی، محی‌الدین فاضل...

سند دوم: گزارش ساواک از فعالیت های سیاسی روحانیون در منزل آیت الله مومن

از: ساواک قم به: اداره کل سوم ( نگهبانی) شماره: 240/ق م

به قرار اطلاع ساعت 2100 روز 1 /2 /45 شیخ عباس محفوظی، شیخ مهدی رودسری، شیخ جواد آملی در منزل شخصی به نام محمد مؤمنی جمع شده و در مورد به چاپ رسانیدن اعلامیه تبعید شهاب اشراقی بحث نمودند و چون نتوانستند اعلامیه مورد نظر را در قم به چاپ رسانند، لذا تصمیم گرفتند آن را در تهران، وسیله چاپخانه و کتابفروشی مصطفوی در خیابان بوذرجمهری روبروی پامنار چاپ کنند؛ ولی شیخ محمد مؤمنی با این تصمیم مخالفت نمود و در مورد چاپ و توزیع اعلامیه خود را بی طرف نشان داد.

به ساواک تهران تلفناً به سرکار سرهنگ رحمانی اطلاع داده شد.

صالحی 2 /2 /44 آقای صالحی پیرو تلفنگرام مورخ 2 /2 /45 به ساواک تهران ابلاغ شود4 از این چاپخانه مراقبت نماید 3 /1 /45 رونوشت در پرونده های نامبردگان ضمیمه گردید.

صابری

 

سند سوم: تبعید جمعی از روحانیون

گزارش درباره: درج صورتجلسه کمیسیون امنیت شهرستان قم در نشریه مجاهد

متن سند:

312 از: 334

محترماً به استحضار می‌رساند: سابقه: نشریه مجاهد ارگان نهضت به اصطلاح آزادی ایران (در خارج از کشور) شماره 20 مربوط به فروردین ماه سال جاری صورتجلسه کمیسیون امنیت شهرستان قم در تاریخ 22 مرداد ماه 52 را عیناً به شرح زیر چاپ نموده است.

صورت جلسه به تاریخ دوشنبه 22 مرداد ماه 52 بنا به اعلام تلفنی فرماندار شهرستان قم به اطلاع جانشین ریاست سازمان اطلاعات و امنیت کمیسیون امنیت شهرستان قم ساعت 8 صبح روز مزبور در اطاق کار جناب آقای سالاری فرماندار و عضویت آقایان امضاء‌کنندگان زیر تشکیل گردید.

ابتدا جانشین ریاست سازمان اطلاعات و امنیت شهرستان قم اظهار داشتند بطوریکه آقایان اطلاع دارند در تاریخ 27 /4 /52 سه نفر از ماجراجویان که در نهاوند تعلیم دیده بودند در بازار قم به پاسبان محمدرضا مدنی حمله کرده و با ضربات چاقو او را شهید و اسلحه او را بدست آوردند و سپس در زد و خورد با پلیس دو نفر دیگر از مأمورین را مجروح نموده‌اند و با دستگیری این افراد در همان بازجوئی‌های اولیه رابطه آن‌ها با یکی از طلاب بنام عبدالرحیم ربانی شیرازی مسلم می‌گردد.

شخص اخیر نیز در بازجوئی‌های مقدماتی روابط خود را با نامبردگان اعتراف کرده و در بازجوئی‌های بعدی معلوم شد که عده‌ای از طلاب که اسامی آنان ذیلاً درج خواهدشد در اینگونه ماجراها دست داشته و به تحریک مردم به خون‌ریزی و برادرکشی و ایجاد ضدیت با یکدیگر اشتغال دارند بنحوی که ادامه حضور آنان در شهرستان قم موجب سلب آسایش اهالی و مزاحمت برای یازده هزار نفر طلابیست که حقیقتاً برای تحصیل علم و کسب معارف به قم آمده‌اند.

این عناصر که از پیش تحت نظر قرار داشتند ماجراجوئی و اخلالگری آنان محرز و مسلم گردیده‌بود، اخیراً دستگیری سه نفر خرابکار مذکور و شرکت آنان در اعمال ضدملی برخلاف مصالح عالیه مملکت در مقیاس وسیعی آشکار گردیده.

لذا تقاضا دارد حکم تبعید آنان را از قم به یکی دیگر از نقاط مملکت صادر فرمائید.

ریاست شهربانی قم با توجه به پیشنهاد مقامات امنیتی اظهار داشتند که ضمن صدور حکم تبعید، دستور اجراء موقت حکم را صادر فرمایند تا از اتفاقات امنیتی و اغتشاشاتی که ممکن است بر اثر ادامه حضور آنان در قم حادتر گردد جلوگیری بعمل آید.

کمیسیون پس از استماع اظهارات آقایان و جانشین ریاست سازمان اطلاعات و امنیت شهرستان قم که مبتنی بر سوابق محرمانه موجود در سازمان‌های امنیتی کشور می‌باشد به استناد بند اول از ماده قانون حفظ امنیت اجتماعی ماده 2 آن افراد مفصله‌الاسامی ذیل را به مسأله اقامت اجباری در محل‌هایی که در مقابل نامشان ذکر شده است محکوم می‌نماید و با توجه به تقاضای مسئولین امنیتی و انتظامی قم اجرای موقت حکم مذکور را به استناد ماده 2 قانون مذکور صادر می‌شود تا پس از تأئید مقام استانداری استان مرکز به مرحله اجرا درآید.

امضاکنندگان ذیل: 1ـ سالاری فرماندار شهرستان قم 2ـ رئیس اداره دادگستری دکتر فاطمی پناهی شریعت 3ـ شهرستانی رئیس شهربانی قم 4ـ رضائیان جانشین ساواک 5ـ میرفخرائی جانشین دادستان 6ـ سروان اشتری جانشین فرمانده ژاندارمری

اسامی محکومین: 1ـ ربانی شیرازی 2ـ حسینعلی منتظری 3ـ صانعی 4ـ مشکینی 5ـ منتظری قمی 6ـ جنتی 7ـ گرامی 8ـ صالحی 9ـ خلخالی 10ـ کرباسچی 11ـ آذری 12ـ احمدی 13ـ خزعلی 14ـ انصاری شیرازی 15ـ ربانی املشی 16ـ جعفری گیلانی 17ـ عندلیب 18ـ معادیخواه 19ـ یزدی 20ـ عبائی 21ـ مولانا 22ـ موحدی گیلانی 23ـ محمد مومن 24ـ محفوظی مراتب جهت استحضار معروض می‌گردد.

مسئول بررسی.

اکبری مراتب از طریق اداره یکم به ساواک قم [ناخوانا] شود که رئیس دایره بررسی شبستری تحقیق نمایند از چه طریقی صورت جلسه بدست عناصر رئیس بخش 334 کاظم‌زادگان منحرف رسیده‌ است 10 /4 /53 رئیس اداره سوم عملیات و بررسی یاوری بخش 334 در اجرای امر اقدام شود 9 /4 /53

هم‌رسانی

---

مطالب مرتبط