نقش آیت‌الله کاشانی در سیاسی شدن حوزه علمیه قم

آیت‌الله سید ابوالقاسم کاشانی، نقش بی‌بدیلی در مردمی کردن نهضت ملی نفت داشت و با دعوت‌ها و فراخوان‌های او بود که مردم در میتینگ‌ها و جلساتی در حمایت از ملی کردن نفت شرکت می‌کردند. مرحوم کاشانی همچنین در تشویق روحانیون به بیداری و حتی تشکیل حکومت تلاش بسیاری می‌کرد.

آیت‌الله مهدوی کنی که سابقه حضور در جلسات سخنرانی آیت‌الله کاشانی را داشت درباره یکی از آن جلسات می‌گوید: وقتی به تهران می آمديم -در معيّت آقای مولايي- در مجامعی كه آيت‌الله كاشانی در منزل‌شان تشكيل می داد حضور می يافتيم و از راهنمايی ها و تذكرات سياسی ايشان بهره می گرفتيم.

از گفته‌هاي ايشان اين را به ياد دارم كه فرمودند: «من نزد علمای تهران رفتم، به منازل و مساجد بسياری از علما رفتم كه بيدارشان كنم و بگويم بالاخره حركتی بكنيد. تا كی نشسته و ساكت هستيد و ديگران بر ما حكومت می كنند؟ اين خواب غفلت و عدم تحرك سبب می شود كه وضع ما روز به روز بدتر شود... و اظهار تأسف می كردند كه من با غالب اين آقايان تماس گرفتم ولی هيچ كس ندای مرا پاسخ نگفت.»

البته اقدامات و روشنگری‌های آیت‌الله کاشانی در حوزه کم کم موثر افتاد. چنانکه مرحوم مهدوی‌کنی می‌گوید: زمينه‌های حركت سياسی در حوزه تا حد زيادی در درجه اول مرهون مرحوم نواب و آيت‌الله‌كاشانی بود. اين دو بر طلاب تاثير نهادند و طلاب متأثر، بعدها سطح وسيع‌تری را تحت‌تأثير خود قرار دادند. بر حسب ظاهر حركت مرحوم نواب بيشتر رنگ دينی داشت و حركت تبليغی ايشان بيشتر در راستای شعائر مذهبی و جنبه‌های دينی بود؛ ولی مرحوم كاشانی جنبه سياسی بيشتر داشت.

هم‌رسانی

---

مطالب مرتبط