خاطره ای از علامه حکیمی

آیت‌الله بروجردی: اگر در راه ملی شدن نفت کشته شوید، شهید هستید

27 شهریور 1401

در اینجا، برای ثبت در تاریخ، بمناسبت ذکر حضرت آیت العظمی بروجردی - أعلى الله درجاته - و مبارزات مداوم ملت، خوب است این واقعیت مهم را، از دوست در گذشته، مرحوم حجت الاسلام والمسلمین ، حاج شیخ حسن کافی گلمکانی واعظ خراسانی (م: ۱۳۷۹ش)، پس از ذکر مقدمه ای کوتاه ، نقل کنم. حجت الاسلام والمسلمین کافی گلمکانی، در سالهای اخیر ساکن تهران، و امام جماعت بود؛ در این اواخر، در مسجد خیابان سعدی نماز جماعت می خواند. و گاه منبر هم می رفت. ایشان ابتدا کار خود را با منبر و وعظ شروع کرد، و با بیان و استعدادی که در این باره داشت ، از واعظان مشهور گشت. وی پس از چند سالی تحصیل در نجف اشرف ، به ایران باز می گردد، و در خرمشهر یا آبادان چند منبر می رود، و مورد توجه مردم قرار می گیرد.

از این رو جمعی از محترمین آنجا با وی ، به تهران ، به خدمت حضرت آیت الله حاج سید ابوالقاسم کاشانی می آیند، و از ایشان می خواهند که به آقای کافی گلمکانی بفرمایند ، به خوزستان بازگردد ، و در آنجا مشغول تبلیغ شود، بویژه که اوایل «نهضت ملی کردن صنعت نفت » است، و همه جا به سخنگویان و واعظانی شجاع و سخنور -که مردم را روشن کنند و در جریان بگذارند. نیاز دارند.

مرحوم کافی گلمکانی می گفت: پس از اظهارات جمعیت خوزستانی ، آیت الله کاشانی به من فرمودند، همراه آقایان به خوزستان برگردید . عرض کردم: آقا! چون چند سال است پدر و مادرم را ( به دلیل اقامت در نجف اشرف ، برای تحصیل ) ندیده ام ، اجازه بفرمایید به طرف مشهد بروم. فرمودند، با این کیفیت که می گویید عیب ندارد، به مشهد بروید، و در آنجا در منبرها درباره نهضت سخن بگویید، و مردم را بیدار کنید.

از خدمت ایشان مرخص شدم و رفتم قم، خدمت حضرت آیت الله العظمی بروجردی ... ماجرا را به ایشان عرض کردم و گفتم آقا! من - از نظر تقلید ۔ مقلد شما هستم، اما هنگامی که به حضور آیت الله کاشانی رسیدم به من فرمودند، به مشهد که رفتی ، منبر برو، و درباره نهضت نفت سخن بگو، و مردم را برای گرفتن حق خود، علیه استعمار انگلیس بشوران. من می خواستم نظر شما را بدانم، چون الآن اوایل نهضت است، و نهضتیان چندان فراوان و مواظب یکدیگر نیستند، از اینرو ممکن است خطری پیش آید و مرا «ترور» کنند. اگر در این راه کشته شوم، « شهیدم» یا نه؟ فرمودند : « شهید هستید!».

ملاحظه کنید ! و به سخن بی اطلاعان یا یاوه گویان گوش ندهید. آیت الله العظمی بروجردی نیز کشته شدن در راه مبارزه با استعمار و احقاق حقوق ملت و نجات دادن خلق را ، در حرکتی در حد «ملی کردن صنعت نفت » و بریدن دست انگلیس از چپاول نفت ملت ایران مسلمان ، « شهادت در راه خدا » می داند. این است مذهب زنده . بدینسان می بینیم که در جان عالمان متعهد و بیدار شیعی، همواره خون حسینی و شور عاشورایی جریان داشته است، و هر ظلم گستری را یزید می دانسته اند . و برای مبارزات بزرگ، و حفظ دین و رفع ظلم و احقاق حقوق مردم تا این اندازه اهمیت قائل بوده اند. منتهی هر یک از عالمان راستین ، در اقدامات خود، جوانب لازمی را هم در نظر می گرفته اند.

۱۵۰سال تلاش خونین-صفحه ۶۱/ محمدرضا حکیمی آیت‌الله بروجردی کاشانی ملی شدن نفت علامه حکیمی