صدسالگی حوزه
گفتگوی تفصیلی با حجت الاسلام احمد واعظی پیرامون تجربه صدساله حوزه علمیه قم
واعظی: ویژگی مهم امروز حوزه قم، «تقویت وجه اجتماعی» است
احمد واعظی معتقد است: حوزه اکنون که صد سال از تأسیس آن می گذرد، حوزه ای است که به لحاظ کمی بسیار گسترش پیدا کرده و کار ویژه های بسیار متکثری یافته و همین امر سبب شده تا خروجی های امروز حوزه به خصوص در عرصه «مجتهد پروری» و «فقیه پروری» در مقایسه با خروجی های محدود گذشته در مواردی ناموفق باشند و به کمال یافتگی یا بلوغ مورد انتظار دست نیابد.
ارتباط ویژه شهید اندرزگو با سید محمود مجتهدی سیستانی
سیدعلی اندرزگو که با نام شیخ عباس تهرانی در حوزه علمیه قم اقامت داشت پس از شناسایی توسط ساواک از لباس روحانیت خارج شد و به چیذر تهران آمد. در تهران در مدرسهای که توسط سیدعلیاصغر هاشمی تاسیس شده بود به خواندن دروس حوزوی ادامه داد.
تأسیس حوزه علمیه قم، پاسخی به «بحران بزرگ»
به نظر میرسد برای بررسی نسبت حوزه قم با امر سیاست در دوره مرحوم حائری، حداقل توجه به چهار عرصه ضروری است: اوضاع بینالملل، اوضاع داخلی ایران، تجربیات شخصی آیتالله و مبانی فکری و نظری ایشان. شکلگیری حوزه قم و تنظیم مناسبات درونی و بیرونی آن در بستر چنین متغیرهایی شکل گرفت.
آیت الله بروجردی: باید انصاف داشت، برو پیش طالقانی
شاید طبیعی باشد که اختلاف نظر بین دو نفر در مسئله ای به جنبه ها و موضوعات دیگر نیز سرایت کند اما موضع آیت الله بروجردی در خصوص آیت الله طالقانی با وجود اختلافات سیاسی جالب است.
گزارشی از خدمات اجتماعی شیخ عبدالکریم در دوران زعامت حوزه علمیه
آثار خیریه حضرت آیتالله بسیار است، چیزی که بیشتر از همه مورد توجه است همت فوقالعاده بود که در همراهی با سیلزدگان قم فرمودند که بلافاصله به همه ولایات تلگراف کرده و استمداد نمودند، و وجوه واصله را با دقت کامل به مصارف سیلزدگان و ساختمان آنها رسانیدند
اختصاصی؛ گفتاری از سید مصطفی محقق داماد پیرامون حیات علمی-اجتماعی آیت الله موسس:
ناگفته هایی از زندگی و سلوک اجتماعی شیخ عبدالکریم حائری
آقا رفتند روی پله دوم منبر نشستند. همه هم جمع شدند و ساکت نشستند. با صدای بلند شروع کرد بسم الله گفت، مقدماتی گفت، بعد گفت: من در دو سؤال واقعاً گیرم و نمیتوانم برای خودم جواب پیدا کنم. یکی اینکه چرا یک حکومتی دنبال لباس مردم میرود؟ لباس بلند، کوتاه، چه فرق میکند؟ این اصراری که اینجوری بپوشید، آنجوری نپوشید؛ برای چیست؟ کجا را حل میکند؟ چه فلسفهای دارد این مسأله؟
به مناسبت 12 بهمن سالگرد مرحوم آیت الله صافی گلپایگانی
میراثدار استقلال مرجعیت دینی در قم
ما میدانیم مراجعی بودند که پس از همراهی با نهضت اسلامی، به تدریج و به دلایلی که هم آنها برای آقای گلپایگانی و آقای صافی هم مهم بود، از نهضت جدا شدند، اما خط این دو بزرگوار، هم پیش و هم پس از انقلاب، در مسیر همراهی با مردم و ماندن در متن تحولات همراه با نظارت و انتقاد بود.
تحلیلی از نگرانی های رهبر کبیر انقلاب اسلامی پس از تشکیل حکومت دینی
امام خمینی: امروز عملکرد ما را پای اسلام حساب می کنند
یکی از نگرانیهای حضرت امام(ره) نگرانی از «حیثیت اسلام» در نظام جدید بود. این نگرانی پس از گذشت حدود 5 ماه از پیروزی انقلاب، در کلام امام خود را نشان داد و در حالی که در چند ماه نخست، «امید به آینده» همه را سرشار از نشاط ساخته بود، ولی با گذشت یک دوره کوتاه، نگرانی های جدی آن هم در سطح رهبری انقلاب، آشکار گردید.
تحلیل سیره مدیریتی «آیت اللهِ موسس» در گفت و گو با رسول جعفریان
جعفریان: مصلحت سنجی و مدارای آیت الله حائری برای بقای نهاد حوزه لازم بود
حاج شیخ عبدالکریم، آیتالله بروجردی و امام خمینی(ره) با وجود تفاوت عملکردشان در برابر حکومت پهلوی، بازتاب بخشی از مسائل زمان خود هستند. آنها از لحاظ دینی و فقهی، مستندات خود را در برخورد با مسائل زمان داشتند. حاج شیخ در روزگار سختی میزیست و باید دستاورد اصلی خود در تأسیس حوزه علمیه و مصلحت کلی این نهاد را مراعات میکرد.
روایتی از تشييع پیکر آیتالله حائرىیزدی
سدی که شکسته شد؛ حضور گسترده زنان با حجاب در تشییع جنازه حاج شیخ
بعد از ارتحال حاج شیخ عبدالکریم، زنان به بهانه شرکت در مراسم تشییع آن مرحوم، به خیابانها ریختند و براى اولین بار در خیابانها و مجامع عمومى، زنان با حجاب کامل و چادر و در قالب یک اجتماع بزرگ، دیده شدند و از آن به بعد هم سد شکسته شد.
روزشمار زندگی و زمانه حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی
9 بهمن سالروز وفات مؤسس حوزه علمیه ی قم، آیت الله حاج عبدالکریم حائری یزدی است. شاید معروف ترین و جاودانه ترین اثر زندگی ایشان، همان تأسیس حوزه علمیه قم باشد که زمینه ساز خیرات و آثار معنوی فراوان در حوزه ی تحصیل و تدریس علوم دینی شد.
چرا آیت الله حائری یزدی با اعتراض حاجآقا حسین قمی در مسئله حجاب همراهی نکرد؟
«مرحوم آیت الله سیدجواد مدرسی» در بخشی از کتاب «نجوم السرد بذکر علماء یزد» به روش خاص و منحصر به فرد مرحوم آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی در رابطه با رضاشاه اشاره کرده است.
دغدغه ای که ناکام ماند؛
مخالفت امام خمینی با حمایت مالی دولت و نهادهای انقلابی از حوزه علمیه
نظر من همان است که قبلاً کِراراً گفته ام: من با این تشریفات مخالفم، و برای حوزۀ علمیه مضر می دانم. اساسْ اسلام و تحصیل است که با این نحو زیاده رویها منافی است.
تعدد مراجع، برگ برنده جهان تشیع
به نظر میرسد که سنخ روانی هر کدام از مراجع نیز در مواجهه با فعالیتهای سیاسی و انقلابی متفاوت بوده است. برخی روحیه مبارزات اجتماعی داشتهاند و برخی چنین روحیاتی را نداشتند. این البته یکی از برگهای برنده جهان تشیع است که تعدد مراجع، میتواند مطابق با سنخهای مختلف روحی نیز باشد
گزارشی از سلسله نشست های دوره حوزه صد ساله با حضور دکتر فراتی؛
فراتی: حوزه قم در عصر تاسیس تلاش می کرد خود را از درون احیا کند
حوزه علمیه قم در عصر بازتاسیس توسط آیت الله حائری خسته و شکست خورده در جریان مشروطه دچار خصلت گنوسی شده بود بدین معنا که با نا امید شدن از تحول جهان خارج به دگرگونی درونی دست زده بود وتلاش میکرد خود را از درون احیا کند.
دیدار میرزای اصفهانی با آیت الله حجت و ماجرای تاسیس مدرسه «حجتیه»
مرحوم میرزا مهدی اصفهانی در سفر به قم و اقامت کوتاه در این شهر دیدارهایی با عالمان روحانی این شهر داشت. یکی از این دیدارها ملاقات با آیت الله سید محمد حجت کوه کمرهای یکی از مراجع ثلاث بود.
به مناسبت سالروز آیت الله خوانساری
سید احمد خوانساری: اگر قرار باشد حکم تکفیر بدهیم، شماها را باید تکفیر کنیم که در مملکت چیزی پیدا نمیشود؛ مردم نان و گوشت ندارند
مشی آیتﷲ خوانساری به گونهای بود که هم مورد اعتماد روحانیت قرار گرفت و هم حاکمیت به او دل سپرد. این ویژگی کافی بود تا وی حلقه واسطهای میان این دو نهاد قدرتمند قرار گیرد.
خاطره ای از آیت الله شبیری زنجانی؛
مقایسه درس آیت الله حجت با درس آیت الله بروجردی
آیت الله شبیری زنجانی می گوید: با اینکه بیان آقای بروجردی طبق صناعت و ضابطه اصطلاحات متداول نبود ولی درس ایشان، از درس آقای حجت، خیلی دقیق تر، تدبری تر، پخته تر و قوی تر بود.
گزارشی از نشست دوره ای حوزه صد ساله با حضور حجت الاسلام پورمحمدی؛
پورمحمدی: حوزه علمیه قم بسترساز تجربه حکمرانی در دوران معاصر است
پور محمدی در این جلسه با بیان اینکه؛ مسئله حکمرانی از حساس ترین و مهم ترین مسائل اجتماعی است گفت: کارویژه اصلی حوزه تبلیغ یعنی هدایت و ارشاد و راهنمایی مردم است.
گزارشی از نقش میرزا محمد فیض قمی در تأسیس حوزه علمیه قم
در سال ۱۳۴۰(هـ.ق) آیتالله فیض برای بسط علوم و توسعه این تشکیلات و ایجاد نهضت علمی مصمّ دست یاری دراز کرده و از علماء در قم تقاضای کمک مینماید و بالاخره از حضرت آیتالله العظمی آقای حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (قدس سره) که تا آن وقت در شهر اراک بودند برای اقامت در قم کتباً دعوت به عمل آوردند تا رونق بیشتری به حوزه قم ببخشند.