16 خردادماه در گذر تاریخ

23 خرداد 1401

16 خرداد 1342 در پی دستگیری امام خمینی، آیات عظام خوانساری، گلپایگانی و شریعتمداری اعلامیه‌های جداگانه‌ای در حمایت از ایشان صادر کردند. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 56) 16 خرداد 1342 امام خمینی، که از بامداد دیروز در پادگان بیسیم، بازداشت بود، امروز به زندان قصر منتقل شدند؛ همچنین امروز در قم و تهران، به‌رغم وجود حکومت نظامی، تظاهرات علیه رژیم پهلوی ادامه داشت. (روزشمار 15 خرداد، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، صص 14-15) 16 خرداد 1342 از امروز درس‌های حوزه علمیه قم، به نشانه اعتراض به جنایات رژیم پهلوی در سرکوب قیام خونین 15 خرداد، به مدت چهل روز تعطیل شد. (شرح اسم، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 122) 16 خرداد 1342 جهت سرکوبی مردم از سوی حکومت، معاون شهربانی، سرلشکر محسنی مبصر، به فرمانداری نظامی قم تعیین شد. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 56) 16 خرداد 1343 آیت‌الله شریعتمداری در نامه‌ای به امام خمینی با لحنی تند، نوشت: حرف‌هایی از قبیل حکومت مردم بر مردم، اتحاد مسلمانان جهان و یا حمله به اسرائیل، اینها مطالب دینی نیست و سیاسی است. مخالفت با دولت، مخالفت با شاه است و این است که هر اعلامیه‌ای، شما بدهید، لطمه می‌خورید و دین هم ضعیف می‌شود و سبب آن، شما هستید. (فصلنامه مطالعات تاریخی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ش 41، ص 93) 16 خرداد 1346 آیت‌الله سیدمحسن حکیم در پی آغاز جنگ صهیونیست‌ها علیه کشورهای اسلامی، خواستار جهاد مسلمانان علیه صهیونیستها شد. (علمای مجاهد، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 178) 16 خرداد 1351 در پی حمله مأموران رژیم به مدرسه فیضیه و طلاب علوم دینی شهر قم، امروز عده‌ای از طلاب شهر قم، بازداشت و برای انجام خدمت سربازی، روانه سربازخانه‌ها و پادگان‌ها شدند. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 113) 16 خرداد 1351 در پی حمله روز گذشته مأموران رژیم پهلوی به طلاب علوم دینی و بازداشت آنها و همچنین حمله این مأموران به مدرسه فیضیه و نیز دستگیری برخی از فضلا و نویسندگان حوزه علمیه قم، آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی در نامه‌ای خطاب به آیت‌الله سیداحمد خوانساری از وی درخواست کرد که رژیم را از این‌گونه اعمال بازدارد. (هفت‌هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی، ص 513)

آیت‌الله العظمی سیدمحمدرضا موسوی گلپایگانی در کنار فرزندانش حجج اسلام والمسلمین: سیدمهدی و سیدمحمدباقر گلپایگانی (دهه 1350)

16 خرداد 1354 مقداری مواد غذایی توسط طلاب از خارج مدرسه مسدودشده فیضیه به داخل آن فرستاده شد و عده‌ای از طلاب محبوس‌شده در داخل فیضیه، موفق شدند فرار کنند. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 124) 16 خرداد 1354 تظاهرات و اعتراضات طلاب مدرسه فیضیه قم، در دوازدهمین سالروز قیام خونین 15 خرداد 1342 با توزیع اعلامیه‌هایی در مخالفت با تشکیل حزب رستاخیز برگزار شد. شهربانی قم نیز با خودروهای آب‌پاش و گلوله‌های گاز اشک‌‌آور به صحنه آمد. (الف لام خمینی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 728) 16 خرداد 1356 در دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران به مناسبت بزرگداشت قیام اسلامی 15 خرداد 1342 و حمله مأموران رژیم پهلوی به مدرسه فیضیه، تظاهرات بزرگی انجام شد. (روزشمار انقلاب اسلامی، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، ص 226) 16 خرداد 1357 صادق خلخالی، روحانی تبعیدی از قم در برخورد با زنان و دختران از آنان می‌خواهد تا از روسری و چادر استفاده کنند. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 181) 16 خرداد 1368 میلیون‌ها نفر از مردم عزادار ایران با حضور در مصلای تهران، به امامت حضرت آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی، بر پیکر مطهر امام خمینی(ره) نماز گزاردند و این پیکر پاک را تا بهشت زهرای تهران مشایعت کردند. (روزنامه اطلاعات، 20 خرداد 1368)