گفت‌وگو-یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم

گفت‌وگو

حاج‌آقا مصطفی خمینی به روایت آیت‌الله محمد مومن

جناب حاج آقای مؤمن، لطفا درباره سابقه آشنایی خودتان با حاج آقا مصطفی توضیح بفرمایید. از وقتی که در درس خارج حضرت امام شرکت می‌کردم، با ایشان آشنا شدم. او یکی از شاگردان فاضل ایشان به حساب می‌آمد و به دلیل آشنایی اش با درس‌های فلسفی معروف بود. لذا، ما بخشی از فلسفه منظومه آیت‌الله سبزواری را در مدرسه حجتیبه قم نزد ایشان می خواندیم. ویژگی‌های علمی ایشان چگونه بود؟ درباره نحوه حضور ایشان...

روایت آیت‌الله العظمی اراکی از تاسیس حوزه علمیه قم

چرا حاج شیخ عبدالکریم حائری قیام نکرد؟

آیت‌الله العظمی اراکی از آن جهت که از شاگردان قدیمی حضرت آیت‌الله العظمی شیخ عبدالکریم حائری یزدی و از باسابقه‌ترین فقهای حوزه علمیه قم بود خاطرات و یادمانده‌های مهمی از تاسیس حوزه قم به خاطر داشت. مجله دوهفته‌نامه پیام انقلاب ارگان رسمی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در آذر ماه 1363 در شماره 125 و 126 خود به گفتگو با آیت‌الله العظمی شیخ محمدعلی اراکی پرداخته است. برش‌هایی از خاطرات آن فقیه فرزانه...

علامه طباطبایی در گفت‌وگو با آیت‌الله جعفر سبحانی

با تشکر از‌ این‌که‌ دعـوت‌ مـا را پذیـرفتید، همان‌طور که مستحضر هستید، بیست و چهارم آبان‌ ماه سال‌روز وفات مرحوم‌ استاد علامه طـباطبایی است‌ و از آن‌جا که جنابعالی از تلامیذ ایشان و از کسانی‌‌ بوده‌اید که با مرحوم‌ علامه‌ حـشر و نشر فراوان‌ داشته‌اند، خـواهشمندیم گـفت‌وگو را با بیان شأن‌ و مقام علمی و فرهنگی ایشان آغاز بفرمایید. - بنده هم از این‌که آقایان عنایت فرمودند و به‌ اینجا...

میزگردی به یاد فقیه مجتهد، دکتر محمود شهابی

شـمع‌ تـابنده‌ای‌ کـه بیش از هفتاد و اند سال نور افشانی کرد و پیوسته فروغ دانش و خرد و فرهنگ و ادب‌،پیرامون فـیض گسترده‌اش را روشن و تابناک داشت و برخواستاران دانش و حکمت نور افشانی می‌کرد‌ یک سالست کـه خاموش‌ گردیده‌ و سرو بـالنده‌ای کـه سالیان دراز،از این خاکدان زیرین به عالم نامتناهی زبرین گرایش داشت و همواره از هستی بی‌کران و وجود مطلق سخن می‌گفت،سرانجام به کمال مطلوب خود رسید و به...

زندگی بهلول

گفت‌وگویی با علی صادقیان و فاطمه یعقوبی

در گفت‌وشنودی که از نظر می‌گذارنید‌، زوجی از علامه بـهلول‌ سخن رانده‌اند که در بیش از 3 دهه‌ مونس و در‌ سالیان آخر پرستاری او‌ را‌ به عهده داشته‌اند. فـاطمه یعقوبی‌ خواهرزاده علامه و هـمسرش عـلی‌ صادقیان از او یک سینه سخن دارند که تنها موفق به ضبط بخشی از آنها شدیم. امید آن‌که روزی موفق شوند خاطرات‌ خود را به نگارش در آورند. *** از آخرین خاطراتی که از مرحوم‌ بهلول‌‌ دارید، از سفری که به بم...

جامعه‌ی مدرسین و انقلاب

در گفت‌وگو با آیت‌الله محمد مومن

آیت‌الله محمد مومن از جمله‌ شخصیت‌هائی است که در دوره دوم فـعالیت‌های جامعه مدرسین حوزه علمیه قم بدان پیوست‌ و به دلیل شور و تحرک انقلابی‌ و نیز‌ امکانی کـه در مسافرت‌های مکرر به عـراق و ارتـباط با حضرت امام داشت، نقش ویژه‌ای را در کارکرد مبارزاتی جامعه ایفا نمود. ایشانا ز جمله چهره‌هائی است که در پی گسترش فعالیت‌های روشنگرانه جامعه مدرسین‌، در فروردین 52 دستگیر و به 2 سال تبعید در شهداد...

مصاحبه با مرحوم حاج‌آقا ریحان‌الله نخعی

با تشکر از حضرتعالی که مصاحبه با مجله ما را پذیرفتید. ابتدا اجمالی از زندگی علمی خود را بیان کنید. حقیر در سال 1318 ق. در شهر گلپایگان متولد شدم. مقدمات را در محضر والد بزرگوارم، مرحوم آخوند ملا زین‌العابدین مجتهد گلپایگانی به اتمام رساندم. پس از این مرحله، در سال 1338، برای ادامه تحصیل راهی اراک شدم. در این شهر از محضر حجج اسلام آقا میرزا ابوالحسن عراقی و حاج میرزا محمدعلی‌خان و آخوند ملا تقی...

گفت‌وگویی با آیت‌الله محمدهادی معرفت

استاد، حضرتعالی از چه سالی تحصیل را شروع کردید و اساتید شما چه کسانی بودند؟ پدرم مرا در سن پنج سالگی برای سوادآموزی به مکتب فرستاد که توسط شیخ باقر از اصفهان به کربلا مهاجرت کرده و نظام جدید تاسیس نموده بود. پس از آن مقدمات را نزد استاد حاج شیخ علی‌اکبر نایینی و سپس نزد پدر آموختم. ادبیات و منطق را نزد دیگر اساتید حوزه کربلا فراگرفتم و مقداری هم علوم فلکی و ریاضی تلمذ نمودم. سپس فقه و اصول و...

آقای فلسفی گفت: من هر گناهی را کردم اما امام جماعت نشدم!

آغازگاه‌های انقلاب اسلامی در گفت‌وگو با آیت‌الله سید عزالدین زنجانی

برای آغاز لطفا در مورد مسائل منتهی به بازداشتتان در جریان قیام 15 خرداد و مطالبی که در زندان می‌گذشت اگر خاطراتی دارید بیان بفرمایید؟ بنده از خوانندگان گرامی متشکرم که وقتشان را صرف مطالعه این قطعات عبرت‌آموز تاریخ می‌کنند. ان شاء الله خدا، هم برای مصلحت و نفع گوینده و هم خواننده این قضیه را اتمام بفرماید. اما مقدمات زندانی و گرفتارشدن ما در 15 خرداد ، از اینجا بود که این آریامهر ملعون، موضوع...

روش‌شناسی فقهی مکتب نجف و مکتب قم

گفت‌وگویی با آیت‌الله ابوالقاسم علی‌دوست

چیستی مکتب قم و مکتب نجف و ویژگی‌های روش‌شناختی این دو مکتب در دانش فقه و اصول موضوع گفت‌وگو با استاد علیدوست است. او آیت‌ﷲ بروجردی را به‌عنوان نماد مکتب قم و آیت‌ﷲ خویی را به‌عنوان نماد مکتب نجف در نظر می‌گیرد و بحث خود را حول نگرش‌های اجتهادی آن‌ها مطرح می‌کند. علیدوست البته خود تمایل به مکتب قم دارد و گاهی هم از منظر مدافع قمی‌ها سخن می‌گوید و نگرانی‌هایی در این باره دارد. عضو جامعه...

جریان شیعه افراطی در لندن کاملاً منزوی است

گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام سید مهدی مدرسی

حجت الإسلام و المسلمین سید مهدی مدرسی ـ فرزند آیت‌ﷲ سید هادی مدرسی ـ دوره‌ی تحصیلی خود را در کشورهای ایران، کویت، بحرین، وسوریه گذارند. او افتخارِ شاگردی اساتیدی چون شهید آیت‌ﷲ شیخ نمر باقر النمر (رحمه ﷲ) و همچنین عموىش حضرت آیت‌ﷲ‌العظمى سید محمدتقى مدرّسى (دام ظله) از مراجع تقلید برجسته عراق را دارد. حجت‌الاسلام مدرسی فعالیّت‌های تبلیغی خود را از استرالیا آغاز کرد و تا کنون در کشورهای...

وظیفه‌ روحانیت برخورد محبت‌آمیز با مردم و تدبیر حوائج آن‌هاست

گفت‌وگویی با آیت‌الله گرامی قمی

: فراز و فرود جایگاه روحانیت موضوعی است که در هفته‌های اخیر مورد توجه محافل حوزوی بوده است. برخی معتقدند جایگاه روحانیت در سال‌های اخیر تضعیف شده است و برخی نیز چنین نگرشی را قبول ندارند. همین مسأله را با آیت‌ﷲ محمدعلی گرامی مطرح کردم. او در گفت‌وگوها صراحت مخصوص خود را دارد و نگاه خود را به این مسأله مطرح می‌کند. البته زمان خداحافظی می‌گوید خودتان ببینید بخش‌هایی را که صلاح نمی‌دانید حذف...

چه موقع حکومت شیعی داشتیم؟

گفت‌وگویی با مرحوم استاد سید جعفرمرتضی عاملی

گروه علوم اسلامی انجمن اندیشه و قلم به همراه تحریریه‌ی سایت مباحثات در دیدار با ایشان در حاشیه سفر استاد به مناسبت برگزیده‌شدن کتاب «الصحیح من سیرة الامام علی علیه السلام» به عنوان کتاب سال جمهوری اسلامی، به گفت‌وگویی صمیمی در زمینه مبانی اندیشه‌ای استاد پرداخته است. این گفت‌وگو بر محور نگاه استاد به نقش حکومت‌های شیعی در توسعه فرهنگی تشیع، روش پژوهش تاریخ تشیع و توصیه‌هایی در مسیر...

سیره اخلاقی و علمی مرحوم آیت‌الله غلام‌رضا صلواتی

گفت‌وگویی با استاد رضا مختاری

آیت‌ﷲ غلام‌رضا صلواتی از آخرین شاگردان مرحوم آیت‌ﷲ‌العظمی بروجردی بودند که حوزه علمیه قم از وجود ایشان بهره‌مند بود. وی چندی پیش در ۹۵سالگی دارفانی را وداع گفت. ویژگی‌های اخلاقی ایشان باعث شده بود که کمتر شرح‌حال یا گفت‌وگوئی درباره این استاد متخلق تهیه و منتشر شود. استاد رضا مختاری سال‌ها توفیق درک ایشان را داشت و در گفت‌وگو با مباحثات به بیان گوشه‌هایی از ویژگی‌های اخلاقی ایشان...

به‌ ما می‌گویند مرجعیت ساکت! با همین سکوت آمریکا را بیرون کردیم

گفت‌وگویی با حجت‌الاسلام سید جواد شهرستانی

شبهه مرجعیت صامته ما مکتب نجف داریم و مکتب قم و مکتب مشهد که اخیراً بعد از مرحوم میرزای اصفهانی تشکیل شد؛ من معتقدم آیت‌ﷲ سیستانی شخصیتی است که این سه مکتب را از نزدیک دیده و درباره آن‌ها حرف دارد. انتقادها و عبارت‌هایی که به‌عنوان تعریض به ایشان نسبت داده می‌شود، جزو امتیازات ایشان است. آن‌ها می‌گویند «مرجعیت ساکت»! بله ساکت است؛ اما با سکوتش توانست آمریکایی‌ها را اخراج کند و این...

چرا آقا سید رضی اعلام مرجعیت نکرد؟

آیت‌الله سید رضی شیرازی در گفت‌وگو با صفاءالدین تبرّائیان

آیت‌الله سید رضی شیرازی از اساتید مبرز حوزه علمیه تهران در یازدهم آذر ماه 1400 دار فانی را وداع گفت. آیت‌الله شیرزای از نوادگان میرزای شیرازی بزرگ صاحب حکم تحریم تنباکو و از برجسته‌ترین فیلسوفان و فقهای ساکن تهران بود که بیش از نیم قرن در مسجد شفاء محله یوسف‌آباد منشأ خدمات متعدد متنوع علمی، اجتماعی و فرهنگی بود. برای بررسی حیات علمی و فرهنگی ایشان دقایقی را با دکتر صفاءالدین تبرائیان به گفتگو...

خاطراتی از واپسین روزهای حیات شهید قدوسی

گفت‌وگویی با همسر شهید قدوسی

آنچه در ادامه می‌خوانید، مشروح گفتگوی پایگاه مرکز اسناد انقلاب اسلامی با خانم نجمه سادات طباطبایی، همسر شهید علی قدوسی و دختر علامه طباطبایی است. بسم‌ الله الرحمن الرحیم. از شما بابت وقتی که در اختیار مرکز اسناد انقلاب اسلامی قرار دادید تشکر می‌کنم. همانطور که مستحضر هستید در آستانه چهلمین سال شهادت شهید قدوسی هستیم. به عنوان اولین سوال می‌‌خواهم از شما خواهش کنم ضمن معرفی خودتان، از آخرین...

تحلیل آیت‌الله جوادی آملی از پیامدهای واقعه 7 تیر 1360

آیت‌الله جوادی آملی در نخستین سالگرد فاجعه انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی، طی گفتگویی با روزنامه جمهوری اسلامی، ابعاد مختلف این واقعه را تبیین کرد. مشروح گفتگوی آیت‌الله جوادی آملی با روزنامه جمهوری اسلامی در تیرماه 1361 را در ادامه می‌خوانید. در شرایط آن روز انقلاب با چه مسائلی روبرو بود و چه اموری برای پویائی انقلاب اسلامی درجه اول داشت و همچنین آمریکا و طیف نیروها و گروهک‌های ضد انقلاب و...

اندیشه‌ها و عملکرد آیت‌الله طالقانی قبل و بعد از انقلاب اسلامی به روایت سید هادی خسروشاهی

در «کتاب حدیث روزگار 4: خاطرات مستند سیدهادى خسروشاهى درباره ‌آیت‌الله سیدمحمود طالقانى» این دیدگاه‌ها به‌تفصیل بیان شده است که گزیده‌ای از مهمترین سؤالات و شبهات درباره زندگی و اندیشه‌های این عالم مجاهد و انقلابی در قالب پرسش و پاسخ - با استفاده از این کتاب- در اینجا می‌آید. ـ سابقه آشنایى ‌جناب‌عالى با ‌آیت‌الله طالقانى چگونه است و از چه تاریخى آغاز می‌شود؟ سابقه آشنایى ذهنى من...

ایشان خود را وقف مردم کرده بود

روایت‌هایی از زندگی آیت‌الله نصرالله شاه‌آبادی

مشروح گفت و گوی خبرنگار جماران با حجت‌الاسلام والمسلمین محمد رضا شاه آبادی استاد سطوح عالی حوزه علمیه قم را در ادامه می خوانید آیت الله نصرالله شاه آبادی از علمای بزرگ تهران بود و ارتباط نزدیکی با مردم داشت. شما به عنوان فرزند ایشان از این ارتباط و تأثیر آن بر رفع مشکلات مردم برای ما بفرمایید. اعیاد شعبانیه را خدمت همه عزیزان تبریک می‌گویم و از خدواند برای همگی توفیقات روزافزون مسألت...