26 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

4 اردیبهشت 1401

26 فروردین 1306 آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی، به دستور سرهنگ محمد درگاهی، رئیس نظمیه، دستگیر و به بوشهر تبعید شد. این اقدام، خشم مردم را برانگیخت و باعث تحصن بسیاری از متدینین در صحن مطهر شاه‌چراغ شد. (روزشمار تاریخ معاصر ایران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 38) 26 فروردین 1340 سیدجعفر شهیدی، نویسنده، امروز در مقاله‌ای که روزنامه «وظیفه»، آن را منتشر کرد، از جمله نوشت: این ملت، چنین تشخیص داده که برای تکیه‌گاه خود، دین می‌خواهد، مجتهد می‌خواهد، حوزه علمیه می‌خواهد، طلبه می‌خواهد، مرجع تقلید می‌خواهد. (روزشمار 15 خرداد، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، ص 127) 26 فروردین 1340 یوسف مجتهدی، نماینده تبریز در مجلس شورای ملی، اعلام کرد: حوزه علمیه قم، سنگر اجتماعی و معنوی مردم است و هیچ‌گاه از اهمیت نخواهد افتاد. وی افزود: مسلمانان غیرتمند ایرانی، نیز همواره در رونق و تکمیل این مؤسسه بزرگ و آبرومند اسلامی خواهند کوشید. (روزشمار 15 خرداد، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، ص 128) 26 فروردین 1343 دومین نطق تاریخی امام خمینی در مسجد اعظم قم، پس از آزادی از زندان بیان شد. ایشان با اشاره به ترفند ساواک برای ایجاد اختلاف میان مراجع و علمای حوزه علمیه، فرمودند: من دست تمام مراجع را می‌بوسم، تمام مراجع اینجا، نجف، سایر بلاد، مشهد، تهران، هرجا هستند دست همه علما را می‌بوسم. مقصد بزرگ‌تر از اینهاست. من دست برادری دراز می‌کنم به تمام ملت‌های اسلام، به تمام مسلمین دنیا در شرق و غرب عالم. (صحیفه امام خمینی، ج 1، ص 285) 26 فروردین 1343 تدریس امام خمینی، پس از یازده ماه وقفه (ده ماه در بازداشت و حصر بودند) از سر گرفته شد. (الف لام خمینی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 398) 26 فروردین 1346 امام خمینی در پاسخ به نامه حجت‌الاسلام سیدمحمدرضا سعیدی، وی را به ادای تکلیف و انجام وظیفه ترغیب کرد و گفت: وصول به مقاصد و عدم آن، بسته به اراده الهیه است و بر ما تکلیفی نیست. (هفت‌هزار روز تاریخ ایران و انقلاب اسلامی، بنیاد تاریخ انقلاب اسلامی، ص 288)

آیت‌الله سیدمحمدرضا سعیدی خراسانی

26 فروردین 1346 امام خمینی در نامه‌ای به امیرعباس هویدا، نخست‌وزیر، مفاسد رژیم و خیانت‌های شاه و دولت را برشمردند. ایشان، خطاب به هویدا نوشتند: حکومت پلیسی غیر قانونی شما و اسلاف شما به خواست آنان که می‌خواهند ملل شرق به حال عقب‌افتادگی باقی باشند، حکومت قرون وسطایی، حکومت سرنیزه و زجر و حبس، حکومت اختناق و سلب آزادی و حکومت وحشت و قلدری است. (صحیفه امام خمینی، ج 2، ص 123) 26 فروردین 1359 حوزه‌های علمیه دو شهر مذهبی قم و مشهد و بازارهای این دو شهر در اعتراض به اقدام وحشیانه رژیم بعثی صدام، در به شهادت رساندن آیت‌الله سیدمحمدباقر صدر، مرجع بزرگ شیعیان عراق و بنت‌الهدی صدر، خواهر مکرمه ایشان، تعطیل شد و هزاران نفر از طلاب این دو حوزه، به راه‌پیمایی اعتراضی اقدام کردند. (روزنامه اطلاعات، 26 فروردین 1359، صص 2-3) 26 فروردین 1360 امام خمینی در سخنانی، ضمن هشدار به حوزه‌های علمیه، فرمودند: بعضی از افراد که شناخته‌شده‌اند می‌خواهند این جمهوری اسلامی را که با آن همه خون و زحمت، مستقر شده است، به تباهی بکشند. من به این اشخاص که در بعضی حوزه‌های علمیه مجتمع شده‌اند، هشدار می‌دهم که از شیطنت دست بردارند. ... ما برای اینکه آرامش در کشور باشد، به شما تعرضی تاکنون نکرده‌ایم، لکن اگر ادامه پیدا بکند این شیطنت‌ها و این دسته‌بندی‌ها، چه در تهران و چه در قم و چه در مشهد و چه در سایر جاهای ایران، ... خواهید فهمید که در طول این مدتی که این ملت شریف، خون داده است، شماها چه کرده‌اید. (صحیفه امام خمینی، ج 14، ص 296) 26 فروردین 1383 حضرت آیت‌الله خامنه‌ای اعلام کردند: آمریکا در عراق به جای مردم‌سالاری از سیاست مردم‌کشتاری حمایت می‌کند. (روزنامه جمهوری اسلامی، 27 فروردین 1383)