20 خردادماه در گذر تاریخ

23 خرداد 1401

20 خرداد 1329 آیت‌الله سیدابوالقاسم کاشانی از تبعید لبنان بازگشت. (تاریخ حوادث و رجال عصر پهلوی، ج 3، ص 212) 20 خرداد 1342 عده زیادی از علما و روحانیان از سراسر کشور به تهران آمدند و خواستار آزادی امام خمینی شدند. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 57) 20 خرداد 1342 آیت‌الله سیدعبدالله شیرازی با ارسال تلگرافی برای مراجع تقلید، از اقدامات و برنامه‌های دولت اسدالله علم ابراز تنفر نمود. تلگراف مورد نظر، با عنوان «به نام مسلمانان و هیئت علمیه نجف اشرف» منتشر شد که در نهایت، این تلگراف به دست مأموران ساواک افتاد. (روزشمار 15 خرداد، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، ص 224) 20 خرداد 1342 آیت‌الله روح‌الله کمالوند به نمایندگی از علمای کشور، نزد شاه رفت و شاه به ایشان برای حفظ جان امام خمینی تضمین داد. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 57) 20 خرداد 1343 اداره دوم عملیات ساواک، امروز گزارش مفصلی درباره هیئت مصلحین حوزه علمیه قم، تهیه و برای مقامات ارشد ساواک، ارسال کرد. این هیئت 6 اردیبهشت 1343 با عضویت آیات عظام: ربانی شیرازی، علی مشکینی، سیدعلی خامنه‌ای، سیدمحمد خامنه‌ای، اکبر هاشمی رفسنجانی، محمدتقی مصباح، علی قدوسی، احمد آذری، مهدی حائری تهرانی، ابراهیم امینی و حسینعلی منتظری شکل گرفت. (روزشمار 15 خرداد، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، ص 357) 20 خرداد 1349 آیت‌الله محمدرضا سعیدی زیر شکنجه مأموران رژیم پهلوی در زندان قزل‌قلعه به شهائدت رسید. (پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه) 20 خرداد 1349 آیت‌الله سیدهادی میلانی در پی دریافت خبر شهادت آیت‌الله محمدرضا سعیدی در زندان، کلاس‌های درس خود را به منظور تجلیل از شخصیت ایشان تعطیل کردند. (فصلنامه مطالعات تاریخی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ش 52، ص 67)

آیت‌الله سیدمحمدهادی حسینی میلانی

20 خرداد 1354 پنج روز پس از یورش کماندوها و مأموران ساواک به مدرسه فیضیه قم، مطبوعات، تحت فشار عوامل رژیم پهلوی به صورت هماهنگ، به فضا‌سازی و دروغ‌پراکنی علیه طلاب حوزه علمیه قم اقدام کردند. در همین مورد، روزنامه «اطلاعات» در شماره امروز خود، طلاب را «مرتجعین سیاه» نامید که نقاب بر چهره زدند و با در دست داشتن پرچم سرخ، شعارهای کمونیستی سر می‌دهند. (روزنامه اطلاعات، 20 خرداد 1354، ص 4) 20 خرداد 1358 امام خمینی طی سخنانی با اشاره به اعتراضات سنای آمریکا علیه مجازات مجرمان و جنایتکاران در ایران، به ادعای غربی‌ها راجع به حقوق بشر در ایران، اشاره کردند و فرمودند: «آنها حقوق بشر را نمی‌خواهند... در 15 خرداد می‌گویند پانزده‌هزار نفر کشته شده‌اند. از 15 خرداد تا حالا شاید دویست‌هزار یا بیشتر، کشته دادیم، زخمی‌ها الی ماشاءالله. این طرفدارهای حقوق بشر، نمی‌گفتند که آخر چرا؟ اما حالا که ما اینهایی را که آدم کشتند، فساد کردند، به تباهی کشاندند مملکت ما را. چهارتا از آنها را داریم در دادگاه‌ها بعد از رسیدگی، بعد از شهادت شهود، بعد از اقرار خودشان، به جزایشان می‌رسانیم. فریاد طرفداران حقوق بشر، بلند شده. این طرفداران حقوق بشر را بشناسند مردم». (صحیفه امام خمینی، ج 8، ص 82) 20 خرداد 1360 جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، طی نامه‌ای به محضر امام خمینی، حمایت قاطع حوزه علمیه قم را از تصمیم ایشان برای عزل بنی‌صدر از فرماندهی کل قوا اعلام کرد. (پایگاه اطلاع‌رسانی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم) 20 خرداد 1368 در سوگ امام خمینی، پرچم سازمان ملل، نیمه‌افراشته شد و پرچم هیچ کشوری در سازمان ملل به اهتزار درنیامد. دبیر کل سازمان ملل، خاویر پرز دکوئه‌یار دراین‌باره گفت: مردم ایران، رهبری بزرگ را از دست دادند و من عظمت اندوه آنان را درک می‌کنم. (روزنامه اطلاعات، 20 خرداد 1368)