17 خردادماه در گذر تاریخ

23 خرداد 1401

17 خرداد 1305 آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری یزدی، مؤسس حوزه علمیه قم، در نامه‌ای به آیت‌الله سیدمحمد بهبهانی، پیگیر موضوع تخریب قبور ائمه اطهار(س) در مدینه شد و راجع به اقدام حکومت ایران در این زمینه، سؤال نمود. در همین رابطه، از سوی آیت‌الله سیدابوالحسن اصفهانی، تلگرامی خطاب به آیت‌الله سیدحسن مدرس ارسال شد. (روزشمار تاریخ معاصر ایران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 120) 17 خرداد 1342 آیت‌الله سیدابوالقاسم خویی، که مقیم نجف است، با انتشار بیانیه‌ای اعلام نمود: نظر به اینکه دولت فعلی ایران، برای پیشبرد مقاصد شوم خود، که مخالف مقررات اسلام است، از هرگونه اقدام و ظلم، از زدن و کشتن و زندان بردن آقایان علمای اعلام و طلاب علوم دینی و حوزه‌های علمیه و سایر طبقات مؤمن، مضایقه ندارد، هر فردی از افراد مسلمان در هر لباس و هر مقامی که باشند، واجب است که از همکاری با این دولت خائن، خودداری کند. (روزشمار 15 خرداد، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، ص 83)

آیت‌الله العظمی سیدابوالقاسم خویی

17 خرداد 1342 آیت‌الله خامنه‌ای به علت اظهارات تند ضد حکومتی، توسط مأموران شهربانی بیرجند، دستگیر و تحت‌الحفظ به مشهد منتقل و زندانی شد. (روزشمار 15 خرداد، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، ص 88) 17 خرداد 1342 اسدالله علم، نخست‌وزیر در مصاحبه‌ای با خبرنگاران اعلام کرد: تعداد پانزده نفر از پیشوایان مذهبی کشور، تسلیم محکمه نظامی خواهند شد و ممکن است که اعدام شوند. (روزشمار تاریخ ایران از مشروطه تا انقلاب اسلامی، نشر گفتار، ص 158) 17 خرداد 1344 آیت‌الله‌العظمی سیدمحسن حکیم در نامه‌ای به آیت‌الله‌العظمی مرعشی نجفی درباره محاکمه فرمایشی گروه محمد بخارایی سخن گفتند و نسبت به این حکم ابراز تأسف کردند. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 84) 17 خرداد 1345 درپی دستگیری تعدادی از روحانیان در جریان پخش اعلامیه در اول فروردین، اساسنامه جمعیت سری اصلاح حوزه کشف شد. (دوران مبارزه، ج 2، دفتر نشر معارف انقلاب، بخش گاه‌شمار) 17 خرداد 1354 در پی تظاهرات و تحصن فضلا و روحانیان حوزه علمیه قم، مدرسه فیضیه از سوی رژیم تعطیل شد. (دوران مبارزه، ج 2، دفتر نشر معارف انقلاب، ص 1586) 17 خرداد 1354 طلاب محبوس در مدرسه فیضیه به نشانی سرخی خون شهید، پرچم سرخی را بر فراز مدرسه افراشتند که روزنامه‌های وابسته به رژیم از آنها به عنوان طرفداران شوروی نام برد که پرچم کمونیست‌ها را افراشته‌اند. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 124) 17 خرداد 1354 تظاهرات و اعتراضات طلاب مدرسه فیضیه قم، در دوازدهمین سالروز قیام خونین 15 خرداد 1342، ادامه یافت، طلاب با پوشیدن چهره و پرتاب سنگ، از خود در برابر هجوم مأموران دفاع کردند. در همین روز، مأموران اعزامی از تهران همراه ساواک و شهربانی قم، مدرسه فیضیه را اشغال و حداقل، 243 نفر را دستگیر کردند. (الف لام خمینی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 729) 17 خرداد 1356 بر اساس اسناد ساواک، که امروز منتشر شد، در سالروز قیام 15 خرداد، اعلامیه‌ها و تراکت‌هایی در بعضی دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی کشور، توزیع شد. (روزشمار انقلاب اسلامی، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، ص 228) 17 خرداد 1357 پیام امام خمینی به مناسبت دومین اربعین شهدای قم منتشر شد. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 181)