روزشمار-یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم

روزشمار

6 اردیبهشت‌ماه در گذر تاریخ

6 اردیبهشت 1318 آیت‌الله شیخ محمدجعفر محلاتی، دانش‌آموخته حوزه‌های علمیه سامرا و نجف، شاگرد آخوند خراسانی و از رهبران قیام ضد انگلیسی مردم جنوب کشور، در 72 سالگی، در شیراز درگذشت. پیکر وی، در کنار مرقد امام‌زاده علی‌بن حمزه شاه‌چراغ(ع) به خاک سپرده شد. (علمای مجاهد، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 447) 6 اردیبهشت 1343 اولین تشکیلات سیاسی ـ نظامی درون حوزه علمیه...

5 اردیبهشت‌ماه در گذر تاریخ

5 اردیبهشت 1342 دو تن از روحانیان بندر معشور، به آیات عظام قم، درباره فاجعه مدرسه فیضیه، تلگرافی را ارسال کردند. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 52) 5 اردیبهشت 1351 سرتیپ علی‌اکبر مولوی، رئیس پیشین ساواک قم و از طراحان حمله به مدرسه فیضیه، در 15 خرداد 1342 بر اثر سانحه سقوط بالگرد نظامی، از دنیا رفت. (هفت‌هزار روز تاریخ ایران و انقلاب...

4 اردیبهشت‌ماه در گذر تاریخ

4 اردیبهشت 1342 علمای حوزه علمیه نجف در حمایت از اقدامات مراجع حوزه علمیه قم، تلگرافی خطاب به علمای این حوزه ارسال کردند. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 52) 4 اردیبهشت 1343 آیت‌الله سید محمدعلی قاضی طباطبائی در پی خروج از حوزه استحفاظی ساواک به قصد عزیمت به قم و دیدار با امام خمینی، دستگیر و به مدت چهل روز در تهران زندانی شد. (علمای...

3 اردیبهشت‌ماه در گذر تاریخ

3 اردیبهشت 1306 علمای شیراز در نامه‌ای به مجلس شورای ملی اعلام کردند که بازداشت و تبعید آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی به بوشهر، شهر شیراز را به هم ریخته و اهالی شهر، تصمیم دارند با تحصن و بست‌نشینی در منزل علمای شهر، نفرت خود را از این اقدام اعلام کنند. در این نامه از نمایندگان مجلس خواسته شد تا با بازگرداندن آیت‌الله شیرازی به شیراز، نظم را به شهر بازگردانند. (روزشمار تاریخ معاصر ایران، مؤسسه...

2 اردیبهشت‌ماه در گذر تاریخ

2 اردیبهشت 1289 آیات و مراجع حوزه علمیه نجف، در نامه‌ای، مسلک سیاسی سیدحسن تقی‌زاده را فسادآلود دانستند و بر لزوم اخراج او از مجلس شورای ملی اصرار کردند. (در مشروطه چه گذشت، مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت، ج 5، ص 75) 2 اردیبهشت 1331 اولین مجله علوم دینی قم، به سردبیری فخرالدین برقعی و مدیریت داخلی سیدیحیی برقعی با عنوان «حکمت» منتشر شد که انتشار آن، هر پانزده روز یک بار بود. (رسول جعفریان،...

1 اردیبهشت‌ماه در گذر تاریخ

1 اردیبهشت 1326 اعلام دیدار سپهبد امیراحمدی با آیت‌الله بروجردی. (مرجعیت در عرصه اجتماع و سیاست، نشر شیرازه، صص 454-455) 1 اردیبهشت 1328 امام خمینی، در نامه‌ای از آیت‌الله‌العظمی بروجردی درخواست کرد درباره شایعاتی که ایشان با برنامه‌های دولت برای تشکیل مجلس مؤسسان، جهت تغییر قانون اساسی، موافق هستند، روشنگری کنند که آیت‌الله بروجردی در پاسخ، اعلام کردند در حمایت از برنامه‌های دولت،...

31 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

31 فروردین 1286 آیت‌الله شیخ فضل‌الله نوری، خواستار تعیین هیئتی از سوی فقها و مجتهدین طراز اول کشور، برای نظارت بر مشروعیت قوانین مصوب مجلس شورای ملی شد. (در مشروطه چه گذشت، مؤسسه فرهنگی هنری قدر ولایت، ج 3، ص 61) 31 فروردین 1341 مراسم اربعین رحلت آیت‌الله سیدابوالقاسم کاشانی، امروز در مسجد جامع حضرت عبدالعظیم(ع) با حضور صدها هزار نفر از مردم برگزار شد....

30 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

30 فروردین 1321 امام خمینی، نگارش کتاب «آداب‌الصلاه» را که مکمل کتاب «سر‌الصلاه» بود، در حجم نسبتا قطور و به زبان فارسی به پایان رساند. (الف لام خمینی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 115) 30 فروردین 1341 آیت‌الله سیدمحمود طالقانی، امروز طی سخنانی در مسجد هدایت، ضمن انتقاد از درآمدهای نامشروع در کشور، اظهار کرد: باید مردان باتقوا در این مملکت، حکومت کنند...

29 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

29 فروردین 1342 اداره نظام وظیفه اصفهان از استانداری و شهربانی این شهر خواست به فرمانداران و بخشداران تابعه استانداری، ابلاغ شود که در معرفی طلاب مشمول به نزدیک‌ترین حوزه‌های سربازگیری، اقدامات مقتضی را معمول دارند. (نهضت امام خمینی، چاپ و نشر عروج، ص 424) 29 فروردین 1343 آیت‌الله سیدحسن طباطبائی قمی در اطلاعیه‌ای، خاطرنشان کرد: سرمقاله روز 18 فروردین...

28 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

28 فروردین 1342 آیت‌الله العظمی گلپایگانی در تلگرافی، مهاجرت علما به عتبات را جایز ندانستند. (روزشمار انقلاب اسلامی در قم، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 51) 28 فروردین 1342 آیت‌الله‌العظمی گلپایگانی در نامه‌ای به نجف، اعزام طلاب به سربازی را دسیسه رژیم پهلوی برای برچیدن بساط حوزه علمیه و روحانیت خواند. (سه سال ستیز مرجعیت در ایران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص...

27 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

27 فروردین 1307 بازار شیراز در اعتراض به اقدام نظمیه در بازداشت و تبعید آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی، تعطیل شد. امروز همچنین چند هزار نفر در مقابل نظمیه شیراز اجتماع کردند. علمای شیراز نیز تهدید کردند اگر آیت‌الله نورالدین شیرازی بازگردانده نشود، به مهاجرت جمعی از شهر خواهند اقدام کرد. (روزشمار تاریخ معاصر ایران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 40) آیت‌الله...

26 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

26 فروردین 1306 آیت‌الله سیدنورالدین شیرازی، به دستور سرهنگ محمد درگاهی، رئیس نظمیه، دستگیر و به بوشهر تبعید شد. این اقدام، خشم مردم را برانگیخت و باعث تحصن بسیاری از متدینین در صحن مطهر شاه‌چراغ شد. (روزشمار تاریخ معاصر ایران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 38) 26 فروردین 1340 سیدجعفر شهیدی، نویسنده، امروز در مقاله‌ای که روزنامه «وظیفه»، آن را منتشر...

25 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

25 فروردین 1302 آیت‌الله سیدحسن مدرس همراه جمعی از نمایندگان چهارمین دوره مجلس شورای ملی، ماده واحده‌ای را تقدیم مجلس کردند که بر اساس آن، یک کرسی نمایندگی مجلس شورای ملی به اهالی بحرین اختصاص می‌یافت. این طرح، هیچ‌گاه در دستور کار مجلس قرار نگرفت. (فصلنامه مطالعات تاریخی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ش 15، ص 85) 25 فروردین 1340 کتابخانه مسجد اعظم قم با...

24 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

24 فروردین 1342 دستگیری و اعزام طلاب علوم دینی به پادگان‌ها در قم، مشهد و ارومیه آغاز شد. در این روز، مأموران شهربانی، هر طلبه‌ای را در خیابان می‌دیدند، دستگیر می‌کردند و با خود می‌بردند. (الف لام خمینی، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 282) 24 فروردین 1343 امام خمینی در مسجد اعظم قم برای هزاران نفر از علما و قشرهای مختلف مردم سخنرانی نمودند. (روزشمار تاریخ...

23 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

23 فروردین 1342 در جواب تلگرام آیت‌لله سیدمحسن حکیم، جهت مهاجرت به نجف و عتبات عالیات، امام خمینی ضمن تشکر، مهاجرت علما به عتبات را به مصلحت ندانستند و تصریح فرمودند: با هجرت مراجع و علمای اعلام، مرکز بزرگ تشیع، در پرتگاه هلاکت افتاده و به دامن کفر و زندقه کشیده خواهد شد و برادران ایمانی عزیز ما در شکنجه و عذاب ألیم واقع خواهند شد. (صحیفه امام خمینی، ج 1، ص 182) 23 فروردین...

22 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

22 فروردین 1340 امروز، جمعی از علما و مراجع عظام به دعوت فرزندان مرحوم آیت‌الله‌العظمی بروجردی در منزل ایشان در قم، گرد آمدند تا تکلیف حوزه علمیه قم و مرجعیت روشن شود. تلاش این بود که حوزه علمیه، همچنان در شهر مذهبی قم، پایدار و فعال بماند. (روزشمار 15 خرداد، دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، ص 109) 22 فروردین 1342 رئیس اداره نظام وظیفه عمومی، طی بخشنامه‌ای رسمی،...

21 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

21 فروردین 1340 درحالی‌که محمدرضا پهلوی در پی رحلت آیت‌الله‌العظمی بروجردی، تمایل داشت کانون مرجعیت از قم به نجف منتقل شود و در شرایطی که افکار عمومی روحانیت و مردم ایران مشتاق بودند که مراجع بعدی از داخل حوزه علمیه قم برگزیده شوند، امروز، حسن پاکروان، رئیس ساواک مرکز، در نامه‌ای فوق محرمانه از رئیس ساواک قم خواست تا مشخص سازد توجه روحانیان قم و همچنین توجه اهالی این شهر به کدام...

20 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

20 فروردین 1305 خبر تخریب قبه و بارگاه ائمه بقیع، خشم علمای ایران و عراق را برانگیخت و بیانیه‌های متعددی از سوی آنان در محکومیت اقدام وهابی‌ها انتشار یافت. (روزشمار تاریخ معاصر ایران، مؤسسه مطالعات و پژوهش‌های سیاسی، ص 207) 20 فروردین 1305 علمای بین‌النهرین در تلگرافی به علمای ایران، از تخریب قبرستان بقیع سخن گفتند و از آنان تقاضای کمک کردند. (روزشمار تاریخ...

19 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

19 فروردین 1299 اولین بیانیه رسمی شیخ محمد خیابانی پس از تصرف تبریز منتشر شد. او در این بیانیه، خواستار آزادی مردم و از قوه به فعل درآوردن رژیم مشروطیت شد. (علمای مجاهد، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، ص 202) 19 فروردین 1303 در پی قهر رضاخان و عزیمت وی به رود‌هن، روزنامه‌های طرفدار او، مقالات زیادی علیه مخالفان منتشر و به‌ویژه، حملات شدیدی به آیت‌الله سیدحسن مدرس...

18 فروردین‌ماه در گذار تاریخ

18 فروردین 1299 هواداران شیخ محمد خیابانی، پس از تصرف تبریز، زندانیان دربند را نجات دادند و به قوای وفادار به وثوق‌الدوله اخطار دادند هرچه زودتر، شهر را ترک کنند. (گلشن ابرار، ج 1، پژوهشکده باقرالعلوم، ص 467) 18 فروردین 1302 علما، طلاب و اهالی حوزه علمیه زنجان از فعالیت‌های اعضای میسیون مذهبی آمریکا در این شهر، به دولت، شکایت کردند. (روزشمار روابط ایران و...

...