مکتب قم
آیت‌الله بروجردی به روایت دانشنامه ایرانیکا
یکی از عواملی که به آیت‌الله بروجردی کمک کرد تا به مقام مرجعیت برسد، خلاقیتی بود که وی در فقه به کار می‌بست. وی در قم حوزه‌ای تشکیل داد که در واقع ترکیبی از بهترین خصوصیات مکاتب اصفهان و نجف بود .
مروری بر سه کتاب منتشرشده درباره‌ی حضرات آیات سیدمحمدتقی خوانساری، احمد خوانساری و علامه طباطبایی
سه‌گانه‌ای برای شناخت چهره های موثر حوزه علمیه
مسجد بالا سر حضرت فاطمه معصومه(س) محل تدفین بسیاری از عالمان برجسته‌ی شیعه است. در گوشه‌ای از این صحن، مرحوم علامه طباطبایی خفته است و در کنار ایشان، سید احمد خوانساری مدفون است. یک متر آن طرف‌تر، محل دفن آیتﷲ سید محمدتقی خوانساری است. انتشارات انصاریان کتاب‌هایی را منتشر کرده و از این سه عالم جهان تشیع ذکر خیری کرده است. این کتاب‌ها به کوشش محمدتقی انصاریان خوانساری نگارش یافته است.
گفتگوی تفصیلی با ابوالقاسم علیدوست پیرامون تاریخ مکاتب حوزوی
علیدوست: تفکیک دو مکتب به نام های نجف و قم کار سختی است
سیاری از کسانی که در قم حوزه موفق داشتند و دارند، از دست‌پروردگان مرحوم آیتﷲ خویی هستند. اگر آیتﷲ خویی را سنبل مکتب نجف بدانیم، شاگردان ایشان در قم هستند. یا طیف وسیعی از کسانی که در زمان دیکتاتوری صدام در قم تحصیل کرده‌اند، امروز در نجف صاحب کرسی و درس هستند. همه این‌ها کار تفکیک جغرافیایی و اقلیمی دو مکتب را سخت کرده است.
گفتگوی تفصیلی با حجت الاسلام احمد واعظی پیرامون تجربه صدساله حوزه علمیه قم
واعظی: ویژگی مهم امروز حوزه قم، «تقویت وجه اجتماعی» است
احمد واعظی معتقد است: حوزه اکنون که صد سال از تأسیس آن می گذرد، حوزه ای است که به لحاظ کمی بسیار گسترش پیدا کرده و کار ویژه های بسیار متکثری یافته و همین امر سبب شده تا خروجی های امروز حوزه به خصوص در عرصه «مجتهد پروری» و «فقیه پروری» در مقایسه با خروجی های محدود گذشته در مواردی ناموفق باشند و به کمال یافتگی یا بلوغ مورد انتظار دست نیابد.
به مناسبت 12 بهمن سالگرد مرحوم آیت الله صافی گلپایگانی
میراث‌دار استقلال مرجعیت دینی در قم
ما می‌دانیم مراجعی بودند که پس از همراهی با نهضت اسلامی، به تدریج و به دلایلی که هم آنها برای آقای گلپایگانی و آقای صافی هم مهم بود، از نهضت جدا شدند، اما خط این دو بزرگوار، هم پیش و هم پس از انقلاب، در مسیر همراهی با مردم و ماندن در متن تحولات همراه با نظارت و انتقاد بود.
تحلیل سیره مدیریتی «آیت اللهِ موسس» در گفت و گو با رسول جعفریان
جعفریان: مصلحت سنجی و مدارای آیت الله حائری برای بقای نهاد حوزه لازم بود
حاج شیخ عبدالکریم، آیت‌الله بروجردی و امام خمینی(ره) با وجود تفاوت عملکردشان در برابر حکومت پهلوی، بازتاب بخشی از مسائل زمان خود هستند. آنها از لحاظ دینی و فقهی، مستندات خود را در برخورد با مسائل زمان داشتند. حاج شیخ در روزگار سختی می‌زیست و باید دستاورد اصلی خود در تأسیس حوزه علمیه و مصلحت کلی این نهاد را مراعات میکرد.
تعدد مراجع، برگ برنده جهان تشیع
به نظر می‌رسد که سنخ روانی هر کدام از مراجع نیز در مواجهه با فعالیتهای سیاسی و انقلابی متفاوت بوده است. برخی روحیه مبارزات اجتماعی داشته‌اند و برخی چنین روحیاتی را نداشتند. این البته یکی از برگهای برنده جهان تشیع است که تعدد مراجع، می‌تواند مطابق با سنخهای مختلف روحی نیز باشد
گزارشی از سلسله نشست های دوره حوزه صد ساله با حضور دکتر فراتی؛
فراتی: حوزه قم در عصر تاسیس تلاش می کرد خود را از درون احیا کند
حوزه علمیه قم در عصر بازتاسیس توسط آیت الله حائری خسته و شکست خورده در جریان مشروطه دچار خصلت گنوسی شده بود بدین معنا که با نا امید شدن از تحول جهان خارج به دگرگونی درونی دست زده بود وتلاش میکرد خود را از درون احیا کند.
آیت‌الله‌العظمی حاج‌شیخ عبدالکریم حائری‌یزدی و تعامل با عرصه سیاست ایران؛
صبر و تدبیر در دوره استیلای استبداد و استعمار
برخلاف نظریاتی در خصوص عدم مداخله آیت‌الله حائری در امور سیاسی ابراز شده است، ایشان به منظور بقای حوزه علمیه قم، در برابر دخالت مأموران حکومتی در امور حوزه- که امری سیاسی محسوب می‌گشت- به شدت ایستادگی و از آن دفاع میکرد و هرگز اجازه نمی‌داد که وزارت معارف و اوقاف و دیگر دستگاه‌های دولتی در امور حوزه مداخله‌ای داشته باشند.
مدرسه قم؛ از «قوانین» تا «قانون»
کتاب میرزا ارتباط مستقیمی به معنای رایج «قانون» نداشت، هرچند علمی که وی آن را در مدرسه قم ترویج کرد، یک قرن پس از وفات وی به عنوان یکی از منابع بسترساز و پیش‌نیاز برای تدوین قانون مدنی تأثیرگذار باشد. چندین دهه تدریس این کتاب در سطوح عالی حوزوی در کنار ارجاعاتی که هنوز هم فقهای بزرگ در آثار خود به این کتاب می‌دهند، «قوانین» را به عنوان یک اثر قانون‌ساز بدل کرده است.
«مکتب اجتهادی قم» و ویژگی های آن
سالی که آیت الله بروجردی به دعوت فضلای درجه یک حوزه به قم تشریف فرما شدند حدود 24 سال از تاسیس حوزه گذشت. درآن هنگام مکتب فقهی قم به پیروی از موسس حوزه صبغه ای به خود گرفته بود که آن را از سایر مکاتب جدا میساخت. و اگر عنوان آن را یک مکتب بگزاریم گزاف نگفته ایم. این مکتب هم در اصول ویژگی‌هایی دارد وهم در فقه.
جدیدترین مطالب
15 دی‌ماه در گذر تاریخ
پربازدیدها
پرونده ویژه
فراخوان همایش
شبکه‌های اجتماعی
