حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی
گفتگوی تفصیلی با حجت الاسلام احمد واعظی پیرامون تجربه صدساله حوزه علمیه قم
واعظی: ویژگی مهم امروز حوزه قم، «تقویت وجه اجتماعی» است
احمد واعظی معتقد است: حوزه اکنون که صد سال از تأسیس آن می گذرد، حوزه ای است که به لحاظ کمی بسیار گسترش پیدا کرده و کار ویژه های بسیار متکثری یافته و همین امر سبب شده تا خروجی های امروز حوزه به خصوص در عرصه «مجتهد پروری» و «فقیه پروری» در مقایسه با خروجی های محدود گذشته در مواردی ناموفق باشند و به کمال یافتگی یا بلوغ مورد انتظار دست نیابد.
تأسیس حوزه علمیه قم، پاسخی به «بحران بزرگ»
به نظر می‌رسد برای بررسی نسبت حوزه قم با امر سیاست در دوره مرحوم حائری، حداقل توجه به چهار عرصه ضروری است: اوضاع بین‌الملل، اوضاع داخلی ایران، تجربیات شخصی آیت‌الله و مبانی فکری و نظری ایشان. شکل‌گیری حوزه قم و تنظیم مناسبات درونی و بیرونی آن در بستر چنین متغیرهایی شکل گرفت.
گزارشی از خدمات اجتماعی شیخ عبدالکریم در دوران زعامت حوزه علمیه
آثار خیریه حضرت آیت‌الله بسیار است، چیزی که بیشتر از همه مورد توجه است همت فوق‌العاده بود که در همراهی با سیل‌زدگان قم فرمودند که بلافاصله به همه ولایات تلگراف کرده و استمداد نمودند، و وجوه واصله را با دقت کامل به مصارف سیل‌زدگان و ساختمان آنها رسانیدند
اختصاصی؛ گفتاری از سید مصطفی محقق داماد پیرامون حیات علمی-اجتماعی آیت الله موسس:
ناگفته هایی از زندگی و سلوک اجتماعی شیخ عبدالکریم حائری
آقا رفتند روی پله دوم منبر نشستند. همه هم جمع شدند و ساکت نشستند. با صدای بلند شروع کرد بسم الله گفت، مقدماتی گفت، بعد گفت: من در دو سؤال واقعاً گیرم و نمی‌توانم برای خودم جواب پیدا کنم. یکی اینکه چرا یک حکومتی دنبال لباس مردم می‌رود؟ لباس بلند، کوتاه، چه فرق می‌کند؟ این اصراری که این‌جوری بپوشید، آن‌جوری نپوشید؛ برای چیست؟ کجا را حل می‌کند؟ چه فلسفه‌ای دارد این مسأله؟
تحلیل سیره مدیریتی «آیت اللهِ موسس» در گفت و گو با رسول جعفریان
جعفریان: مصلحت سنجی و مدارای آیت الله حائری برای بقای نهاد حوزه لازم بود
حاج شیخ عبدالکریم، آیت‌الله بروجردی و امام خمینی(ره) با وجود تفاوت عملکردشان در برابر حکومت پهلوی، بازتاب بخشی از مسائل زمان خود هستند. آنها از لحاظ دینی و فقهی، مستندات خود را در برخورد با مسائل زمان داشتند. حاج شیخ در روزگار سختی می‌زیست و باید دستاورد اصلی خود در تأسیس حوزه علمیه و مصلحت کلی این نهاد را مراعات میکرد.
روایتی از تشييع پیکر آیت‌الله حائرى‌یزدی
سدی که شکسته شد؛ حضور گسترده زنان با حجاب در تشییع جنازه حاج شیخ
بعد از ارتحال حاج شیخ عبدالکریم، زنان به بهانه شرکت در مراسم تشییع آن مرحوم، به خیابانها ریختند و براى اولین بار در خیابانها و مجامع عمومى، زنان با حجاب کامل و چادر و در قالب یک اجتماع بزرگ، دیده شدند و از آن به بعد هم سد شکسته شد.
روزشمار زندگی و زمانه حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی
9 بهمن سالروز وفات مؤسس حوزه علمیه ی قم، آیت الله حاج عبدالکریم حائری یزدی است. شاید معروف ترین و جاودانه ترین اثر زندگی ایشان، همان تأسیس حوزه علمیه قم باشد که زمینه ساز خیرات و آثار معنوی فراوان در حوزه ی تحصیل و تدریس علوم دینی شد.
چرا آیت الله حائری یزدی با اعتراض حاج‌آقا حسین قمی در مسئله حجاب همراهی نکرد؟
«مرحوم آیت الله سیدجواد مدرسی» در بخشی از کتاب «نجوم السرد بذکر علماء یزد» به روش خاص و منحصر به فرد مرحوم آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی در رابطه با رضاشاه اشاره کرده است.
تعدد مراجع، برگ برنده جهان تشیع
به نظر می‌رسد که سنخ روانی هر کدام از مراجع نیز در مواجهه با فعالیتهای سیاسی و انقلابی متفاوت بوده است. برخی روحیه مبارزات اجتماعی داشته‌اند و برخی چنین روحیاتی را نداشتند. این البته یکی از برگهای برنده جهان تشیع است که تعدد مراجع، می‌تواند مطابق با سنخهای مختلف روحی نیز باشد
گزارشی از سلسله نشست های دوره حوزه صد ساله با حضور دکتر فراتی؛
فراتی: حوزه قم در عصر تاسیس تلاش می کرد خود را از درون احیا کند
حوزه علمیه قم در عصر بازتاسیس توسط آیت الله حائری خسته و شکست خورده در جریان مشروطه دچار خصلت گنوسی شده بود بدین معنا که با نا امید شدن از تحول جهان خارج به دگرگونی درونی دست زده بود وتلاش میکرد خود را از درون احیا کند.
گزارشی از نقش میرزا محمد فیض قمی در تأسیس حوزه علمیه قم
در سال ۱۳۴۰(هـ.ق) آیت‌الله فیض برای بسط علوم و توسعه این تشکیلات و ایجاد نهضت علمی مصمّ دست یاری دراز کرده و از علماء در قم تقاضای کمک می‌نماید و بالاخره از حضرت آیت‌الله العظمی آقای حاج شیخ عبدالکریم حائری یزدی (قدس سره) که تا آن وقت در شهر اراک بودند برای اقامت در قم کتباً دعوت به عمل آوردند تا رونق بیشتری به حوزه قم ببخشند.
آیت‌الله‌العظمی حاج‌شیخ عبدالکریم حائری‌یزدی و تعامل با عرصه سیاست ایران؛
صبر و تدبیر در دوره استیلای استبداد و استعمار
برخلاف نظریاتی در خصوص عدم مداخله آیت‌الله حائری در امور سیاسی ابراز شده است، ایشان به منظور بقای حوزه علمیه قم، در برابر دخالت مأموران حکومتی در امور حوزه- که امری سیاسی محسوب می‌گشت- به شدت ایستادگی و از آن دفاع میکرد و هرگز اجازه نمی‌داد که وزارت معارف و اوقاف و دیگر دستگاه‌های دولتی در امور حوزه مداخله‌ای داشته باشند.
حوزه علمیه قم در عصر آیت الله موسس؛
شیخ عبدالکریم حائری: ظلم می رود و شما می مانید
اتفاقاتی که در آن دوره رخ داد می‌توانست قم را بیش از گذشته با مسایل سیاسی درگیر سازد، اما وجود حائری مانع از سیاسی شدن حوزه شد. مشی حائری در قبال حوادث آن دوره همانند فتاوای شرعیاش به شدت احتیاط آمیز بود و همچنان که کمتر با قرآن استخاره میکرد و بیشتر تأمل می‌نمود به قول شریف رازی، روشی برگزید «تا هم شاکیان اقناع شوند و هم دولتیان، خوشحال گردند»
سال‌های نخستین حوزه علمیه قم به روایت روزنوشت‌های یک طلبه
کتاب «سرگذشت فردی ناشناخته» اثر شیخ محمد حجتی بروجردی، از معدود خودنوشت‌های روحانیان، در سال‌های آغازین تأسیس حوزه علمیه قم است. این کتاب بخشی از حیات اجتماعی طلاب در سال‌های نخست بازتأسیس حوزه علمیه قم را روایت کرده است.
به مناسبت یکصدمین سالگرد بازتأسیس حوزه علمیه قم
بررسی کنش فرهنگی-سیاسی آیت الله موسس در دوران زعامت حوزه قم
آیت‌الله شیخ عبدالکریم حائری، صاحب بینش سیاسی عمیق بوده و می‌توان ایشان را یک نوع کنشگر سیاسی خاموش با سیاست سکوت به حساب آورد که با بردباری و دوراندیشی، حوزه قم را تأسیس کرد، ولی چون شرایط روز را برای ورود مستقیم به عرصه سیاسی فراهم نمی‌دید، تمام همّ و غم خود را روی تأسیس و حفظ حوزه گذاشت و با این کار مهم‌ترین کانون برای ایفای نقش اجتماعی و فرهنگی و سیاسی را پایه‌گذاری کرد.
بررسی مناسبات آیت‌الله بروجردی و حاج آقا روح‌الله
حاج آقا روح‌الله مقام اول را در نزد آیت‌الله بروجردی پیدا کرد. آیت‌الله همیشه ایشان را در بهلوی خود می‌نشاندند و در مسائل مهم و خصوصاً سیاسی بدون مشورت با ایشان تصمیم نمی‌گرفتند.
سه گانه جعفریان برای «صدسالگی حوزه قم»
پس از انتشار دفتر اول و دوم صدسالگی حوزه قم، با همراهی اساتید و استقبال فضلا، مجموعه دیگری از مقالات درباره حوزه قم به همت این استاد تاریخ تدارک دیده شد و از سوی نشر مورخ در ۷۵۳ صفحه چاپ و عرضه شده است.
حوزه قم و مواجهه با مدرنیته در دوران شیخ عبدالکریم حائری
شاگردانِ شیخ عبدالکریم، به صرفِ تأملاتِ حوزوی بسنده نکردند و عرصه عمومی را هم در نظر داشتند. برخی از آنها کتاب‌هایی منتشر کردند تا مواضعِ دینی را در قالب رُمان و داستان برای همگان بیان کنند. از آن جمله میرزا ابوالفضل خراسانی بود. او کتاب «احسن الحکایات» را با نثری روان نوشت و برخی سؤالاتِ دینی زمانه را در قالبی داستانی پاسخ گفت.
گزارش از نشست دوره ای حوزه صد ساله با حضور حجت الاسلام فروغی با موضوع زندگی و زمانه آیت الله موسس به روایت اسناد تاریخی
حاج شیخ عبدالکریم به دنبال مدیریت فضای سیاسی دورانش بود
در مورد عملکرد سیاسی ایت الله حائری برخی معتقدند که ایشان خود را از سیاست کنار کشیده بود در حالیکه اسناد موجود خلاف آن را ثابت می کند، البته همانطور که گفته شد عملکرد ایشان باید با توجه به شرایط زمانه خودشان سنجیده شود.
به مناسبت سالگرد مهاجرت آیت الله بروجردی به قم
امام خمینی: آقای بروجردی بیست سال دیر به قم آمد!
آنچه موجب هجرت آیت‌الله بروجردی به قم شد، درخواست مکرر علما و مراجع قم بود. خود آیت‌الله بروجردی می‌فرمودند: از همان زمانی که در بروجرد بودم، اَعلام قم، از جمله مرحوم آیت‌الله حاج شیخ عبدالکریم حائری، مرا به حضور در قم دعوت می‌کردند.
جدیدترین مطالب
20 بهمن‌ماه در گذر تاریخ
پربازدیدها
پرونده ویژه
فراخوان همایش
شبکه‌های اجتماعی
